Diyarbakır’da 5 bin yıl boyunca farklı medeniyetlerce askeri, idari ve bilim merkezi olarak kullanılan, ÅŸehrin kalbi olarak nitelendirilen İçkale’deki Amida Höyük’te Kültür ve Turizm Bakanlığınca 56 yıl aradan sonra baÅŸlatılan kazı çalışmaları sürüyor.
Kazı ile 1962 yılındaki çalışmalarda kalıntıları ortaya çıkarılan, bugünkü otomasyon sistemleri, sibernetik ve robot biliminin öncü çalışmalarını gerçekleÅŸtiren Ä°slam alimi El Cezeri’nin 30 yıl faaliyetlerini yürüttüğü Artuklu Sarayı’nın gün yüzüne çıkarılması planlanıyor.
Kültür ve Turizm Bakanlığı Kültür Varlıkları ve Müzeler Genel Müdürlüğü, büyük öneme sahip höyükte onlarca medeniyete ait izlerin ortaya çıkarılması için başlattığı çalışmalar kapsamında yeniden kazı yapılmasını kararlaştırdı.
Hurri-Mitanniler, Urartular, Persler, Romalılar, Emeviler, Abbasiler, Mervaniler, Selçuklular ve Artukluların da aralarında yer aldığı birçok medeniyete ev sahipliÄŸi yapan Amida Höyük’te baÅŸta Artuklu Sarayı olmak üzere tüm deÄŸerlerin ortaya çıkarılması için Dicle Ãœniversitesi (DÃœ) EÄŸitim Fakültesi Öğretim Ãœyesi Prof. Dr. Ä°rfan Yıldız baÅŸkanlığında baÅŸlatılan kazılara yeniden baÅŸlandı.
Bu kapsamda Artuklular dönemine ait saray kalıntısı ortaya çıkarılan höyükte bu ay başlanacak arkeolojik kazı ve araştırma sayesinde şehrin tarihi hakkında birçok belge ve bilgiye ulaşılması bekleniyor.
EL CEZERİ 30 YIL SARAYDA ÇALIŞTI
Diyarbakır’ın Anadolu’da Ä°slam ile tanışan ilk ÅŸehirlerden biri olması dolayısıyla Ä°slam tarihi açısından da büyük önem taşıdığını söyleyen Dicle Ãœniversitesi Öğretim Ãœyesi Prof. Dr. Ä°rfan Yıldız, farklı medeniyetleri bünyesinde barındıran höyüğün özellikle Artuklular döneminde bilim ve kültür merkezi haline geldiÄŸini vurguladı.
Artuklu hükümdarlarının himayesinde büyük Ä°slam alimlerinin saray bünyesinde çalışma yürüttüğüne iÅŸaret eden Yıldız, ünlü Ä°slam alimi El Cezeri’nin yaklaşık 30 yıl bu sarayda yaÅŸadığını ve mühendislik tasarımlarını tanıttığı “Kitab-ül Camii Beyn-el ilmi vel-amel En Nafi-i fi Sınaat-il hiyel” kitabını burada yazdığını kaydetti.
O TÃœNEL
Diyarbakır’ın “kalbi” olarak nitelendirilen tarihi Sur ilçesindeki 5 bin yıllık Amida Höyük’te kazı çalışmasında höyüğün içinden geçen, yüzyıllardır su akan su kanalı ve o kanala ulaÅŸan tünel tespit edilmiÅŸti. Diyarbakır Sur Kaymakamı Abdullah Çiftçi, çalışmaların tarihe ışık tutacağını kaydetti.
Berçem Kartal ALTUNAKAR’ın Haberi/Tigris Haber
