Türkiye’de döviz ve altın fiyatlarındaki anormal yükseliş devam ederken, Diyarbakır’daki yeminli Mali Müşavir Yılmaz Dönmez, önemli açıklamalarda bulundu.
Dövizdeki artışın yüzde 70’inin ekonomik yüzde 30’unun ise siyasi nedenlere bağlı olarak arttığını belirten Dönmez, bir gecede Dolardaki 20 kuruşluk artışı ise şöyle değerlendirdi: “Peki, neden oldu bu artış; çünkü Japonya zararını minimize etmeye çalıştı.
Zamanında Japonlar Türkiye’de tahvillere para yatırmışlar ama bakmışlar ki, son dönemde Dolarda beklenenin üzerinde bir artış var ve bunun daha da artacağı gözleniyor. Japonlar bunun üzerine birdenbire bütün açıklarını kapatıyorlar ve çıkıyorlar. Yani, karlarından daha çok zarar etmemek için çıkıyorlar ve bu da dövizde ani bir artışa neden oluyor. Dövizdeki dünkü 20 kuruşluk sıçramanın sebebi bu. Japon fonlarının Türkiye’deki tahvillerden çıktı. Japonya’da faiz yüzde 1, Türkiye’de ise yüzde 17. Japon fonları Dolarlarını bozdurup Türkiye’de faize yatırmışlardı. Ama şimdi Dolardaki artışa bakıyoruz yüzde 32 ve Japon fonları zararda. Yani, Japon fonları zararın neresinden dönersek kardır diyerek faizden paralarını çekip götürdüler. Dolardaki bir günde 20 kuruşluk artışın arkasında bu var.”
Yeminli Mali Müşavir Yılmaz Dönmez, dövizdeki anormal yükselişin nedenlerini değerlendirdi.
‘DÖVİZDEKİ ARTIŞIN YÜZDE 70’İ EKONOMİK YÜZDE 30’U SİYASİ…’
Dövizdeki artışın ekonomik ve siyasi nedenlerden kaynaklandığını belirten Dönmez, “Dövizdeki artışın gerekçelerinden bir kısmı ekonomik bir kısmı ise siyasidir. Bu artışında yüzde 70 ekonomik yüzde 30 ise siyasi olduğunu düşünüyorum. Yani, kurdaki yükselişin yüzde 30’useçimlerle alakalıdır. Dolaysısıyla Dolarda bir artış normal ancak bu seviyelerde bir artış da olmaması gerekiyor. Örneğin dün gece Dolarda 20 kuruşluk bir artış oldu. Peki, neden oldu bu artış; çünkü Japonya zararını minimize etmeye çalıştı. Zamanında Japonlar Türkiye’de tahvillere para yatırmışlar ama bakmışlar ki, son dönemde Dolarda beklenenin üzerinde bir artış var ve bunun daha da artacağı gözleniyor. Japonlar bunun üzerine birdenbire bütün açıklarını kapatıyorlar ve çıkıyorlar. Yani, karlarından daha çok zarar etmemek için çıkıyorlar ve bu da dövizde ani bir artışa neden oluyor. Dövizdeki dünkü 20 kuruşluk sıçramanın sebebi bu. Japon fonlarının Türkiye’deki tahvillerden çıktı. Japonya’da faiz yüzde 1, Türkiye’de ise yüzde 17. Japon fonları Dolarlarını bozdurup Türkiye’de faize yatırmışlardı. Ama şimdi Dolardaki artışa bakıyoruz yüzde 32 ve Japon fonları zararda. Yani, Japon fonları zararın neresinden dönersek kardır diyerek faizden paralarını çekip götürdüler. Dolardaki bir günde 20 kuruşluk artışın arkasında bu var. Yalnız şu da bir gerçek bugün gelişmekte olan bütün ülkelerin parası Dolar karşısında değer kaybediyor. Türk parası ise Arjantin’den sonra bunlardan biraz daha fazla değer kaybediyor. Baktığınızda Türkiye’de Dolar yılbaşından bu yana yüzde 32 artmış. Buna karşılı Rusya’da ise yüze 20, Brezilya da yüzde 28 değer kaybetmiş” diye konuştu.
CARİ AÇIK HEDEFLENENİN ÇOK ÜZERİNDE!
Türkiye’de Dolardaki yükselişin yüzde 70 ekonomik gerekçelere dayandığına vurgu yapan Dönmez, söz konusu bu ekonomik gerekçelere ilişkin olarak ise şunları söyledi: “ Dolardaki yükselişin birinci nedeni cari açıktır. Normalde öngörülen cari açık 40 milyar Dolar olacaktı. Oysa sadece üç aylık cari açığımız 16 milyar Dolar oldu. Dolayısıyla bunu bir yıl üzerinden hesaplarsak cari açığın 60 milyar dolar olacağını söyleyebiliriz. Yani, cari açıkta öngörülen rakamın yüzde 50 üzerinde bir rakam karşımıza çıkıyor. Hedeflenen cari açık 40 milyar Dolar ama görünen ise 60 milyar Dolar. Beklenenin çok çok üzerinde bir cari açık ekonomi için ciddi sıkıntıdır. İkincisi ise bütçe açığımızın olmasıdır. Üçüncüsü ise yabancı sermaye girişinin olmamamsıdır. Geçmiş yıllarda da cari açık beklenenin üzerindeydi ama dövizde bu derece bir yükseliş olmadı, çünkü yabancı sermaye girişi vardı. Şuan ise hem yabancı sermaye girişi yok hem de varolan yabancı sermayenin ülkeden bir çıkışı söz konusu. Tabii tüm bu ekonomik gerekçelere bir de ülkedeki siyasi gerekçeleri, seçim atmosferini eklediğiniz zaman dövizdeki yükselişin önü alınamıyor.”
VATANDAŞ SEÇİM SONRASINI BEKLESİN!
Türkiye insanının, kamuoyunun Dolara karşı ciddi hassasiyeti olduğunu belirten Dönmez, vatandaşlara ise şu tavsiyelerde bulundu: “Dolar seçim öncesinde 5 TL trendinde gider gelir ancak seçimle beraber Doların tekrar 4.10 – 4.30 aralığına geri çekileceğini düşünüyorum. Yine, Dolardaki geri çekilmeye bağlı olarak altında da bir geri çekilme olur fakat altının ons fiyatı da artacağı için altının seçim sonrasında 1.85’lere ineceğini tahmin ediyorum. Dolayısıyla vatandaşın beklemesi kanaatindeyim. Döviz altın borcu olan vatandaşların ise borçlarını erteletebiliyorlarsa erteletmelerinde fayda var.
EKONOMİNİN KURMAYI AÇIKLANSIN!
Seçimlerden kaynaklı olarak ülkede ekonomi yönetimindeki belirsizliğin giderilmesinin altını çizen Dönmez, “ Ali Babacan ve Mehmet Şimşek ikisi de uluslar arası piyasalar güven veren isimlerdi ama şimdi ikisi de yok. Şuan ekonominin kurmayları kim var, ekonomiyi kim yönetecek bilen yok. Hükümet şimdiden ekonominin kurmayını açıklamalıdır. Bunu iktidar da açıklasın, seçimlerde iktidara talip olan muhalefet adayları da açıklasın. Biz şimdiden ekonomiyi kimlerin yönetmeye talip olduğunu bilelim. Bunların bilinmesi piyasaları rahatlatacaktır. Kamuoyunun da piyasaların da bunu öğrenmeye ihtiyacı var. Muharrem İnce diyor ki, ‘ekonomi kurmaylarımla görüşüyorum’ kimdir bunlar kamuoyu bilmelidir. İnce, ekonomik kurmayını açıklasın! İktidar da önümüzdeki dönemin ekonomik kurmaylarını açıklasın, vatandaş, piyasalar bundan haberdar olsun. Sayın Erdoğan birinci turda seçileceğini düşünüyor, peki ekonomiyi kim ya da kimler yönetecek bunun bilinmesinin piyasalarda rahatlatıcı etkisi olacaktır, açıklasınlar bilelim. Ekonomi objektif değil sübjektif bir bilimdir. İnsanların beklentileri, düşünceleri, görüşleri önem arz eder. Eğer ekonominin başına güven verecek biri gelecekse bunun önceden bilinmesinde yarar var” şeklinde konuştu.
EKONOMİDE İYİYE GİDEN ŞEYLER DE VAR
Türkiye’de ekonomi ile siyasetin gereğinden fazla iç içe geçtiğini ifadeden Dönmez, ekonomide işlerin çok da kötü olmadığını söyledi. Dönmez, şöyle konuştu: “Ekonomide her şey de kötü değil. İlk çeyrek büyümemiz Haziran’da açıklanacak ve muhtemelen yüzde 7 civarında gelecek. İşsizlik 7 aydır aşağı doğru inmeye başlıyor. Yani, tek taraftan hep kötü olan şeylere bakmak da doğru değil, bazı alanlardaki ekonomik gelişmeleri abartmak da doğru değil.”
ACİL YABANCI SERMAYE GİRİŞİ OLMALI!
Türkiye’ye yabancı sermaye girişinin olması gerektiği ve bunun için de yabancı sermayeyi ülkeye çekecek önlemlerin alınması gerektiğine işaret eden Dönmez, “ ABD’den, Avrupa’dan yabancı sermaye buraya gelmeyebilir anacak Suriye, İran, ırak, Afganistan, Hindistan ve benzeri ülkelerden gelebilir. Yani, öyle ekonomik olarak öyle çok da kötü bir ülke değiliz. 2017’nin başında da dövizde yükseliş oldu; devlet burada ek tedbirler aldı, yabancı sermaye girişi oldu ve sonunda Dolardaki yükseliş önlendi ve piyasalar rahatladı. Şuan ise çok daha güçlü gerekçelerle Dolar üzerinde oynuyorlar. Dolar üzerinden ülkeye bir darbe yapılmak isteniyor ve şuan elleri de güçlü. Niye, çünkü ekonomik veriler de onları destekliyor. Şuan ciddi döviz açığımız var. Özel şirketlerin de açığı var, cari açığımız var. Ciddi anlamda bir para ödemesi yapmamız gerekiyor. Enerjide dışa bağımlıyız, enerji fiyatları artıyor. Şuan Brent petrol 78 Dolar. Altın 204 TL oldu. Tabii bu operasyonu yapanları devlet çok iyi biliyor” dedi.
DÖVİZDEKİ YÜKSELİŞ NASIL DURDURULABİLİR?
Dönmez, dövizdeki yükselişin önüne geçilebilmek için ise ekonomi yönetimince alınması gereken tedbirleri ise şöyle sıraladı:
“1-Yurtdışından en az 500 bin dolar nakit getiren yabancılara derhal vatandaşlık verileceği ilan edilmeli ve bu parayı getiren her yabancıya bu imkân tanınmalıdır.
2- İhracat bedellerini ihracat tarihinden itibaren 1 ay içinde getiren firmalara %2 oranında İhracat hibesi verilmelidir.
3- 24 Haziran’da yapılacak seçimlere kadar sabit kur sistemine geçilmeli, döviz kurları Belli bir kurda sabitlenmelidir. Seçimlerden sonra dalgalı kur sistemine devam edilmelidir.
4-Operasyon yapan yabancı banka ve fonlar tespit edilerek cezalandırılmalıdır.
5-Operasyonlar siyasi olduğundan, faiz artışları kur artışlarını durduramaz. Bu açıdan faiz artışına gidilmemesi gerekir.
6-Merkez Bankası ve ekonomiden sorumlu bakanlarca tansiyonu düşürücü ve Türk Lirasına yönelik güven artırıcı açıklamalar yapılmalıdır.
7-24 Haziran seçimlerinden sonra ekonomiyi yönetecek kadrolar şimdiden açıklanmalıdır. Bu kadrolar içinde işadamı ve CEO’lar mutlaka bulunmalıdır.”
Kaynak: Tigris Haber Gazetesi
