Elektrik Mühendisleri Odası EÅŸbaÅŸkanı Sorgül Aytek AvÅŸar, özelleÅŸtirilmesi gündemde olan Türkiye Elektrik Ãœretim Ä°letim A.Åž’nin (TEÄ°AÅž), kamu denetiminde olması gereken görev ve sorumlulukları nedeniyle özelleÅŸtirilemeyeceÄŸini söyledi.

CumhurbaÅŸkanlığı Kararnamesi ile elektriÄŸin özelleÅŸtirilmesine Elektrik Mühendisleri Odası’ndan tepki geldi. Elektrik Mühendisleri Odası (EMO) ile Enerji Sanayi ve Maden Kamu Emekçileri Sendikası Diyarbakır ÅŸubeleri Türkiye Elektrik Ãœretim Ä°letim A.Åž’nin (TEÄ°AÅž) özelleÅŸtirilmesi kararına iliÅŸkin EMO ÅŸubesinde basın toplantısı düzenledi.

Konuya ilişkin açıklamayı yapan EMO Diyarbakır Şube Eşbaşkanı Sorgül Aytek Avşar, elektrik üretimi ve dağıtımının ardından sıranın elektriğin iletim kısmına getirilmek istendiğini dile getirerek, kamu eliyle yürütülmesi gereken elektrik hizmet alanının tümünün kar amacı güden şirketlerin insafına bırakılmak istendiğini söyledi.

Elektrikte kısmi özelleÅŸtirilmenin yapıldığı zaman özelleÅŸtirmelerin halka ve ülkeye daha kaliteli, kesintisiz ve ucuz elektrik olarak döneceÄŸi söylendiÄŸini hatırlatan AvÅŸar, “Ancak, elektrik enerjisi üretim alanının özelleÅŸtirilmesi; tıpkı araç geçiÅŸ garantili köprü-otoyol, hasta garantili ÅŸehir hastaneleri, yolcu garantili havaalanı örneklerinde olduÄŸu gibi, ülkenin ihtiyacı olmamasına raÄŸmen, saÄŸlığımızı tehdit eden, doÄŸamızı ve tarihimizi tahrip eden ve alım garantisi verilen termik santrallerin, hidroelektrik santrallerin ortaya çıkmasına neden olmuÅŸtur” diye konuÅŸtu.

‘YÃœZBÄ°NLERCE Ä°NSAN SUSUZ BIRAKILMIÅžTIR’

ÖzelleÅŸtirilen elektrik dağıtım alanıyla birlikte, ÅŸirketlerin tüm giderlerini faturalara yansıtılmasını öngören, tamamen ÅŸirketlere daha fazla kazandırma amacı taşıyan tebliÄŸ, yönetmelik, yasalar çıkarılmaya baÅŸlandığını vurgulayan AvÅŸar, “Ayrıca, hijyen ve suyun öneminin ortaya çıktığı bu pandemi döneminde bile, özellikle bölgemizde borcundan dolayı, kentlere su saÄŸlayan tesislerin ve köy-içme suyu ÅŸebekelerinin elektriÄŸi kesilerek yüzbinlerce insan susuz bırakılmıştır” ifadelerini kullandı.

‘KAYNAK Ä°SRAFINA SEBEP OLMUÅž’

Elektrik ÅŸirketlerine yüzde 79,5 indirim yapılmasına raÄŸmen elektrik fiyatlarına yüzde 70’i aÅŸan zamlar yapıldığının altını çizen AvÅŸar, “Görüldüğü gibi Türkiye‘de, üretimden dağıtıma kadar elektrik enerjisi, özelleÅŸtirme ve serbestleÅŸtirme uygulamalarıyla, kamu hizmeti niteliÄŸini yitirmesine ve ticari bir metaya dönüştürülmesine yol açılmıştır. Uygulanan politikalar sonucunda dışa bağımlılık artmış, kamusal denetim kaybolmuÅŸ, parçalı yapı sebebiyle ortaya çıkan plansızlık kaynak israfına sebep olmuÅŸtur” diye konuÅŸtu. 

‘ÖNEMLÄ° GÖREVLERÄ°NDEN DOLAYI ÖZELLEÅžTÄ°RÄ°LEMEZ’

TEÄ°AÅž’ın kamu denetiminde olması gereken görev ve sorumlulukları itibariyle özelleÅŸtirilemeyeceÄŸini vurgulayan AvÅŸar, “Ä°letim faaliyeti, üretilen elektriÄŸin dağıtım ÅŸebekesine aktarımının saÄŸlanması, ÅŸebeke güvenliÄŸinin saÄŸlanması, yük tevzinin yapılması, hatların projelendirilmesi, tesisi, bakımı, kontrolü, iÅŸletmesi ve yük dağıtımı gibi önemli görevlerinden dolayı özelleÅŸtirilemez. Türkiye’nin en iyi teknik kalifiyeli binlerce personeline sahip olan bu kurumun piyasallaÅŸtırılması ve büyük sermayelerin insafına bırakılması teknik personellerinin deneyimlerinin boÅŸa düşürülmesi söz konusu olacaktır” diye kaydetti.

‘KÂRA RAÄžMEN HANGÄ° GEREKÇEYLE ÖZELLEÅžTÄ°LMEKTEDÄ°R’

TEÄ°AÅž’in geliÅŸim gösteren 500 ÅŸirket arasında 26’ncı sırada olmasına raÄŸmen özelleÅŸtirilmek istendiÄŸine iÅŸaret eden AvÅŸar, “Hangi planlar doÄŸrultusunda halka arz adı altında özelleÅŸtirmeye gidiliyor. TEÄ°AÅž, 2019 yılında 2,1 milyar TL kâr, 2020 yılında 14,9 milyar TL’lik ciroyla ve yaklaşık 5 milyar TL’lik kar elde etmesine raÄŸmen enerji sektöründe kilit noktası rolünde olan bu kurum hangi gerekçeyle özelleÅŸtirilmektedir” diye sordu. 

“Bütün sistemi kamu denetimi dışına çıkarmak demek, ülkenin anahtarını sermayeye teslim etmek demektir” diyen AvÅŸar, şöyle konuÅŸtu: “TEÄ°AŞ’ın özelleÅŸtirilmesi demek, ülke ve halk için çok önemli olan elektrik enerjisi alanının tamamen kamu denetimin dışına çıkması, pahalı olan elektriÄŸin daha fazla zamlanması, ödenemeyen faturalar, halkın cebinden ve ülkenin kasasından daha fazla çıkan bedel ve bu alanın kar amaçlı ÅŸirketlerin insafına bırakılması demektir.”

‘KAMUSAL HÄ°ZMET NÄ°TELİĞİNDE OLMALI’

TEÄ°AÅž’in özelleÅŸtirilmesinin daha önceki özelleÅŸtirmelerde olduÄŸu gibi kamu emekçilerini olumsuz etkileyeceÄŸini dikkati çeken AvÅŸar, elektriÄŸin bir insan hakkı olduÄŸuna deÄŸinerek, şöyle devam etti: “Günümüzde elektriÄŸe ulaÅŸmak, artık bir insan hakkıdır, bu sebeple enerjinin temini, tüm aÅŸamalarıyla kamusal hizmet niteliÄŸinde olmalıdır. Elektrik enerjisi, kar/zarar tartışmalarının dışında, kamusal eksenli, verimlilik anlayışı ile bilimsel çerçevede siyasal etkilerden yasalarla korunmuÅŸ, ÅŸeffaf, katılımcı özerk bir yapıya kavuÅŸturulmalı ve yurttaÅŸların kullanımına sunulmalıdır. TEAİŞ’ın özelleÅŸtirilmesinin bir an önce geri çekilmesi, özelleÅŸtirme anlayışı yerine, baÅŸta elektrik dağıtım bölgeleri olmak üzere elektrik enerjisi üretim, iletim ve dağıtım yani alandaki tüm özelleÅŸtirmeler iptal edilmeli ve yeniden kamulaÅŸtırma hareketi baÅŸlatılmalıdır.”

AvÅŸar, Elektrik Mühendisleri Odası Diyarbakır Åžube ve Enerji-Sanayi ve Maden Kamu Emekçileri Sendikası Diyarbakır Åžube olarak, TEÄ°AÅž’ın özelleÅŸtirilmesine karşı ülkedeki tüm demokratik kurum kuruluÅŸ, emekçiler ve halkla birlikte direnmeye, özelleÅŸtirme süreci geri çekilinceye kadar mücadele etmeye kararlı olduklarını sözlerine ekledi.