Kültür ve Turizm Bakanlığı’ndan görevlendirilen bir heyet, geçtiğimiz gün 1981-84 yılları arasında işkencelerle gündeme gelen Diyarbakır 5 Nolu Cezaevinin eski mahkûmları ile bir araya gelip, çalışmalarla ilgili toplantı yaptı. Eski cezaevinde yapılan toplantıya katılan eski Mahkûmlar, toplantının verimli geçtiğinin altını çizerek, “Oraya anılarımızı ve evraklarımızı varsa kitaplarımızı, kaynaklarımızı ölenleri, öldürülenleri yâd edebileceğimiz bir yapının müze haline dönüştürülmesini istiyoruz” dediler.
DİYARBAKIR GAZETE- 1981-84 yılları arasında işkencelerle gündeme gelen Diyarbakır 5 Nolu Cezaevi’nin müzeye dönüştürülmesine yönelik çalışmalar tüm hızıyla sürüyor.
Kültür ve Turizm Bakanlığı Kültür Varlıkları ve Müzeler Genel Müdürü Birol İnceciköz’ün başkanlığındaki bir heyet, aralarında Rahime Kesici, Nuri Sınır ve Paşa Akdoğan gibi 12 Eylül mağdurlarıyla eski cezaevinde bir toplantı düzenledi. 42 yıl boyunca kullanılan ve işkenceler sonucu 37’den fazla kişi hayatını kaybettiği ve geçen yıl kapısını kilit vurulan cezaevinin müzeye dönüştürülme çalışmalarıyla ilgili eski mahkumların fikirleri alındı.
Cezaevinde kaldıkları koğuşları da gezen eski mahkumlar, o dönem yaşadıklarını bir kez daha hatırladı.
KESİCİ: “TALEPLERİMİZ OLUMLU KARŞILANDI”
O dönem 5 Nolu koğuşta kalan eski Mahkûmlardan Rahime Kesici, toplantıda, 1980-1984’de yani vahşettin dorukta olduğu dönemde döneme uygun inşa edilmesini konuştuklarına değinerek, “Bizim aslında 3 talebimiz vardı. Eski cezaevi Röleve ve eski yapılardaki bir yasa gereği röleveye alınmış ve eski haline döndürülecekmiş. Talebimizin karşılanması bizi mutlu etti. Türkiye’de örnekleri olduğu gibi bizde 5 nolunun içini eskiye göre dizayn edilmesini istiyoruz. Bizler de henüz yaşıyorken oraya anılarımızı, evraklarımızı varsa kitaplarımızı, kaynaklarımızı, ölenleri, öldürülenleri yad edebileceğimiz bir yapının müze haline dönüştürülmesini istiyoruz” diye konuştu.
SINIR: “1 YIL ARADAN SONRA BİR ARAYA GELDİK, UMUTLUYUZ”
12 Eylül Mağdurlarından Nuri Sınır da, Diyarbakır 5 nolu cezaevinin 1980-1984 yılları arasında o günkü yönetim ve yöneticiler tarafından cezaevine sokulan insanlara karşı yaşatılan insanlık dışı vahşeti teşhir etmek ve ileriye taşımak amacıyla orada yaşayan insanlarda oluşan bir sivil yapı oluşturduklarını ifade ederek, “O sivil inisiyatif bu faaliyetleri yürütürken, en son Cumhurbaşkanının Erdoğan’ın cezaevinin müze olma konusundaki açıklamasından sonra olayı hızlandırarak, bu alandaki yetkililerle irtibata geçerek, dilekçeler yazdık, raporlar verdik. Onlarda sağduyulu davrandılar. Ve geçen bir yıllık sürecin ardından Kültür ve Turizm Bakanlığı heyeti buraya geldi.
“İSTİŞARELERDE BULUNDUK”
Konuyu yüz yüze istişare etmek, yapılacaklarla ilgili ön bir hazırlık yapma amacıyla gelmiştiler. Onlarla istişaremiz oldu. Müze ile ilgili güzel şeyler konuşuldu, Ben şahsen sıcak ve geleceğe yönelik bu cezaevinin müze olması konusunda ciddi bir anlayışın ve çalışmanın oluğunu tespit ettik. Tekrar görüşmeler yapacağız, toplanacağız, konuşacağız” ifadelerini kullandı.
AKDOĞAN: “5 NOLU’NUN HAFIZA MÜZESİ OLACAĞINA İNANCIM YENİDEN YEŞERDİ”
12 Eylül mağdurlarından Paşa Akdoğan da, Adı işkencelerle anılan 5 Nolu Cezaevi’nin müzeye dönüştürülmesine yönelik umutlarının olmadığının altını çizerek, “Daha önce bize iddia edildiği gibi bir takım farklı şeyler bu müzeyle ilgili yapılacaklarını söyleniyordu. Ama bugünkü toplantıda şunu gördük ki; gerçekten ciddi anlamda bir hafıza müze olacağına inancım benim kendi adıma inancım sonsuz. Çünkü bunu bugün gördüm. Toplantıda da konuşulanlara tanık oldum. Bizim önerdiklerimizin dışında aklımıza gelmeyenler de heyet tarafından dillendirildi. Bizde bu süreçten sonra müze çalışmalarına dahil olacağız” dedi.
