Diyarbakır Tarım Konseyi İcra Kurulu’nun kentteki anız yangınlarına karşı yaptığı açıklamada yangınların toprağa verdiği zararlar sıralandı.
DİYARBAKIR GAZETE– Diyarbakır Tarım Konseyi İcra Kurulu, anız yangınlarına karşı açıklama yaptı. Açıklamada, anız yakmamın tehlikelerine işaret edildi. Anız yakma sonucu çıkan yangınların can ve mal kaybına neden olduğuna dikkat çekilen açıklamada şu ifadeler yer aldı:
“Hububat hasadından sonra toprak işlemede kolaylık sağlamak, hastalık ve zararlılarla mücadele etmek, yabancı ot kontrolü ve hasat sonrası artıkların yok edilmesi ve ikinci ürün ekimi için hazırlık yapmak amacıyla ilimizde de halen anız yakma vakalarıyla karşılaşılmaktadır. Anız yakma sonucunda çıkan yangınlar, maalesef, her yıl can kaybına ve milyarlarca liralık maddi zararlara neden olmaktadır.
‘Toprak 750 dereceye kadar ısınır’
İlimiz gibi hava sıcaklıkların yüksek olduğu yerlerde yakılan her ateşin kontrol dışına çıkma riski yüksektir. Yangınlar, etraftaki yanıcı maddelerin ısıya maruz kalarak tutuşması sayesinde hızlı yayılırlar. Anızın yakılması sırasında toprak yüzeyi 50 ile 750 derece arasında ısınmakta ve bu ısıyla toprak üstünde ve altında yaşayan canlılar yanmakta, yakılan anızlar sonucu havaya salınan karbon monoksit ve diğer zararlı gazlarla hava kirliliğini artırmakta, Ekosistem tahrip olmakta, topraktaki organik madde miktarı azalmakta ve Mikrobiyolojik aktivite gerilemektedir. Özellikle topraktaki Karbon (C) ve Azot ( N) dengesi yok olmakta, Toprağın su tutma kapasitesi azalmakta ve tarlalar verimsizleşmektedir. Bu tarlaların verimliliğini artırmak için daha yüksek maliyetli verim artırıcı girdiler/gübre daha fazla kullanılmaktadır.
‘Verimi düşürüyor’
Yapılan araştırmalarda; anız yakılması ile topraktaki küçük canlıların, mikro organizmaların yüzde 70’inin zarar gördüğü bunun da verimi düşürdüğü tespit edilmiştir. Tarımsal üretim sonucunda biçilmiş olan tahılların toprakta kalan kök ve sap artıkları parçalanarak toprağa karıştırılması toprağı organik madde bakımında zenginleştirdiği ortaya konulmuştur. Bu sebeple Modern tarım tekniğinde anızı parçalamak ve toprağa karıştırmak en iyi yöntemdir. Anızın yakılması toprak veremliliğini düşürdüğü ve üretim maliyetini artırdığı bilimsel olarak tespit edilmiştir. Yasak olmasına rağmen halen devam eden anız yakmanın civardaki yerleşim yerlerine, biçilmemiş ürünlere ve özellikle ormanlara, koruluk ve ağaçlık bölgelere telafisi mümkün olmayan zararlar vermektedir.
‘Biçim alçaktan yapılmalı’
Tedbir olarak; Hububat hasadı sırasında biçim mümkün olduğu kadar alçaktan yaptırılmalıdır. Hububat hasadı yapıldıktan sonra kalan anız (sap samandan) ya parçalanarak toprağa karıştırılmalı veya balyala haline getirilerek hayvan yemi ve ahırlarda altlık olarak kullanılmalıdır. Özelikle sap ve samanlar sanayide kâğıt ve karton yapımında kullanılabildiği için bu sanayinin gelişmesi teşvik edilmelidir. Bu nedenden dolayı bölgemizde hububat hasadı sürecinde çiftçilerin yanı sıra ilgili kurum ve kuruluşların da gerekli duyarlılığı göstermesi ve tedbir almaları gerekmektedir.
‘Enerji hatları onarılmalı’
Elektrik hatlarından kaynaklanan ve zarar ziyana neden olan yangınlarla sık sık karşılaşılmakta. Özelikle ilimizde çok eski yıllarda yapılmış ve halen kullanımda olan elektrik enerjisinin iletim hatları/sistemleri otların kurumasıyla büyük risk oluşturmakta ve yangına sebebiyet vermektedir. Elektrik hatlarından kaynaklanan ve zarar ziyana neden olan yangınlarla sık sık karşılaşılmaktadır. İlimizde elektrik dağıtımı yapan DEDAŞ’ın ilgili kurumların yaptığı inceleme sonucu hazırladıkları raporları ve gelen ihbarları dikkate alarak, enerji hatlarında hızlı bir şekilde onarım yapması, altyapıyı ve trafoları yenilemesi bu riski önemli ölçüde bertaraf edecektir.
‘Yangınlara mobil ekipler kurulmalı’
İlgili kurumların çiftçilere ve topluma yönelik bilgilendirme çalışmaları yapması ve yasal uyarılara uymayanlar konusunda yetkili makamlarca tedbir alınması önem arz etmektedir. Çıkabilecek yangınlar konusunda da ilimizde mobil müdahale ekipleri ve alt yapı donanımı oluşturulmalıdır. Mali kayıpların yanı sıra büyük felaketlere sebep olan yangınların önlenmesi ve çıkan yangınlara zamanında müdahale edilmesi için ilgili kurum ve kuruluşlar ile çiftçilerimizi ve halkımızı duyarlı olmaya çağırıyoruz.”
