Sel Hevsel’de hayvan türlerine darbe vurdu

Diyarbakır’ın EÄŸil ilçesinde Dicle barajının kapağının kopması sonucu suyun aktığı Dicle Nehri kıyısında bulunan UNESCO Dünya Kültür Mirası Listesi’ndeki Hevsel Bahçeleri’nde yaÅŸayan hayvan türleri olumsuz etkilendi. Dicle Ãœniversitesi (DÃœ) Fen Fakültesi Biyoloji Anabilim Dalı Öğretim Ãœyesi Prof. Dr. Ahmet Kılıç, “Mevcut su, yuvaları bozduÄŸu gibi mevcut olan türlerin yumurtalarını da alandan uzaklaÅŸtırdı. Hem tür çeÅŸitliliÄŸi, hem de türe ait birey sayısında azalma bekliyoruz” dedi.

EÄŸil ilçesinde yağış nedeniyle Dicle Barajı’nda artan fazla suyun tahliyesi için açılmaya çalışılan kapaktan birinin, 13 Aralık 2018 günü kırılmasıyla Dicle Nehri’ne 270 milyon metreküp su aktı. Nehirde su seviyesinin yükselmesiyle kıyıda bulunan birçok ev ve iÅŸ yeri ile UNESCO Dünya Kültür Mirası Listesi’ndeki Hevsel Bahçeleri’ni su bastı. Baskında Hevsel Bahçeleri’ndeki hayvan türleri de olumsuz etkilendi.

‘YAÅžAM ALANLARINDA CÄ°DDÄ° TAHRÄ°BAT YAÅžANDI’

Dicle Ãœniversitesi Fen Fakültesi Biyoloji Anabilim Dalı Öğretim Ãœyesi Prof. Dr. Ahmet Kılıç, barajda su seviyesinin normale dönmesinin ardından yaÅŸanan tahribatı yerinden inceledi. Prof. Dr. Ahmet Kılıç, Hevsel Bahçeleri’nde barınan hayvan yuvalarıyla yumurtaların büyük tahribata uÄŸradığını ve tam zararın önümüzdeki yıllarda ortaya çıkacağını belirterek, bu nedenle hayvan sayısında azalma yaÅŸanacağını söyledi. Suyun taÅŸması sırasında birçok hayvanların yuvasında kış uykusunda olduÄŸunu vurgulayan Prof. Dr. Kılıç, “Burası UNESCO’nun koruması altına alınan bir bölge. Canlılar bakımından geniÅŸ ve önemli bir mekan var. Burada kuÅŸlar, memeli hayvanlar, sürüngenler, balıklar ve böcekler ya da diÄŸer omurgasız hayvanlar çok çeÅŸitli ÅŸekilde bulunmaktadır. Bu taÅŸkın felaketi hayvanların yuvalarını, yumurtalarını, yaÅŸam alanlarını deÄŸiÅŸtirdi. Kış ÅŸartları olması dolayısıyla birçok hayvan bölgeyi terk etmiÅŸti, ya da kış uykusu halinde ya da yumurta halinde geçiriyordu. Bunların yuvaları su altında kaldı. Yumurtaları da bu bölgeden uzaklaÅŸmış oldu. YaÅŸam alanlarında ciddi tahribat yaÅŸandı” dedi.

‘HEM TÃœR, HEM DE BÄ°REY SAYISINDA AZALMA BEKLÄ°YORUZ’

Tabiatta felaketlerin zaman zaman gerçekleÅŸebildiÄŸini, ama bu durumun insan hatasından kaynaklanan bir olay olduÄŸuna dikkat çeken Prof. Dr. Kılıç, ÅŸunları söyledi: “Zararlarını sonraki yıllarda göreceÄŸiz ama kışın olması bizi nispeten teselli etti diyebiliriz. EÄŸer bu durum üreme mevsiminde olsaydı, ilkbaharda ya da yazın olsaydı, biyoçeÅŸitlilik üzerine çok daha ciddi zararları olacaktı. Bunun olması bir avantaj ama yine de mevcut alanda su samurları, tarla fareleri, yılanlar, kertenkeleler, çeÅŸitli su kuÅŸlarımız ya da buraya kışın gelen kış göçmeni kuÅŸlarımız var. Bunlar, alanın su altında kalması dolayısıyla olumsuz etkilendi. Zararlarını ancak önümüzdeki yıllarda görebileceÄŸiz ya da üreme mevsiminde göreceÄŸiz. Bunların sayılarında bir düşüş olacaktır. Mevcut su, yuvaları bozduÄŸu gibi mevcut olan türlerin yumurtalarını da alandan uzaklaÅŸtırdı. Bunlardan çıkacak yavrular da alandan uzaklaÅŸmış oldu. Hem tür çeÅŸitliliÄŸi, hem de türe ait birey sayısında azalma bekliyoruz. Su samuru çok nadir bir türdür. Bir ara ‘Diyarbakır’da timsah görüldü’ ÅŸeklinde bir ifade vardı. Su samurları burada yaÅŸayan nadide türlerden biri. Ãœniversite köprüsünün olduÄŸu alanda su samurları bu bölgenin doÄŸal türü. Bunun başında da yılanlarımız var. Bunların hepsi maalesef bu taÅŸkından olumsuz etkilendi. Bu bir felakettir. Temenni ediyoruz ki bu tür olayların gerçekleÅŸmemesi yönünde tedbirler alınsın. Hevsel Bahçeleri hem Diyarbakır için, hem de biyoçeÅŸitliliÄŸimiz için büyük öneme haiz. O yüzden daha dikkatli olunması gerekiyor. Temennimiz bu olayın bir daha nüksetmemesi.”